Groeifondsen om ketens te vormen

Daarom is het volgens alle betrokkenen onbegrijpelijk dat de eerste aanvraag van GCNE bij het Nationaal Groeifonds, om de vervanging van olie door biobased grondstoffen uit de landbouw te stimuleren, is afgewezen. Met dat fonds investeert het kabinet tussen 2021 en 2025 in totaal 20 miljard euro in projecten die zorgen voor economische groei voor de lange termijn. Het platform had voor het project Agri-Based Chemicals (ABC) 300 miljoen euro aangevraagd en had al voor 500 miljoen euro financiering uit de chemische sector klaar staan.

Nieuwe aanvraag cruciaal

GCNE heeft voor de derde ronde van het Groeifonds een aangepast voorstel ingediend onder de naam Biobased Chemicals (BBC). Daarin wordt verder gekeken dan alleen landbouwproducten, bijvoorbeeld ook naar hout. Bekostiging uit het fonds is van cruciaal belang, anders vertrekken groene chemiebedrijven naar landen waar ze wel subsidie krijgen. “De ambitie is om een nieuwe industrietak neer te zetten voor Nederland. Dat gaat alleen werken als we het echt kunnen opschalen van relatief klein naar heel, heel groot”, aldus Wories. In juli 2023 neemt het kabinet hierover een besluit.

Wel geld voor plastic recycling

Een ander project van GCNE is wel gehonoreerd. Het groeifonds heeft in eerste instantie 124 miljoen euro beschikbaar gesteld voor het project Duurzame MaterialenNL. Dat geld gaat vooral naar pilot- en demonstratieprojecten voor het gebruik van gerecycled plastic afval, de tweede poot van de grondstoffentransitie. Nu wordt het meeste plastic in de wereld nog verbrand of gestort. Dat varieert van PET-flessen tot landbouwfolie, van verpakkingsmateriaal tot polyester in textiel. Al deze afvalstromen kunnen worden afgebroken tot plastic korrels of omgesmolten tot pyrolyse-olie, om er daarna nieuw plastic van te maken.

Snelheid stokt

De demonstratieprojecten worden vanuit alle perspectieven bekeken. Van de benodigde technologie tot de kwaliteit van het recyclaat, van de vraag van de markt tot de wet- en regelgeving die aangepast moet worden om afval als grondstof te mogen gebruiken. Ook wordt gekeken naar het ontwerp van plastics, zodat het makkelijker gerecycled kan worden. Inmiddels is voor dit groeifonds een bestuur aangesteld en wordt gezocht naar een directeur.

Ook hier is snelheid echter een probleem. “We zijn dolblij dat dit loopt. Maar de uitvoering van alles gaat wel traag. De eerste groeifondsen zijn al een jaar voor ons voorstel goedgekeurd en die lopen nog steeds niet. Dus blijf als ondernemers druk uitoefenen op de politiek en vraag om versnelling”, stelt professor Sasha Kersten van de Universiteit Twente, een van de schrijvers van het voorstel.